Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz i wiceministra Monika Sikora podpisały w czwartek z siedmioma beneficjentami umowy na realizację projektów z konkursu „Inkubacja i akceleracja innowacji społecznych”. Organizacje otrzymają na ten cel wsparcie w wysokości blisko 70 mln zł. Dzięki temu powstanie ponad 230 nowych rozwiązań, które poprawią jakość życia i warunków pracy społeczeństwa.
Podpisanie umów to kolejny etap rozwoju systemu wsparcia innowacji społecznych w Polsce, które z pomocą Funduszy Europejskich MFiPR realizuje od wielu lat. Na ten cel w programie Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS) na lata 2021-2027 przeznaczyliśmy około 900 mln zł. Środki będą wykorzystane na poszukiwanie nowych rozwiązań, ale też na dopracowanie i szersze zastosowanie już istniejących mikro-innowacji.
Przekazujemy z unijnych funduszy 70 mln zł podmiotom biznesowym, administracji publicznej i organizacjom pozarządowym. Powierzamy im dwa zadania. Po pierwsze, żeby sięgnąć do ludzi, sięgnąć do realnego życia i wyłowić innowacje społeczne. Po drugie, żeby te innowacje które już zostały zidentyfikowane i wyłowione rozprzestrzeniać, umacniać i przekazywać dalej, aby szły w całą Polskę
– powiedziała minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Minister podkreśliła konieczność inwestowania w ludzi.
Słusznie mówi się o inwestycjach w twardą infrastrukturę, ale jest cały obszar inwestycji równie ważnych – inwestycji w ludzi. Inwestycji w edukację, przeciwdziałanie wykluczeniu, inwestycji które pozwalają jednym ludziom podać rękę innym ludziom. Efekt takich inwestycji jest niesamowity, budujący wartość, której bardzo dzisiaj w Polsce potrzebujemy – kapitał społeczny
– mówiła minister Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz.
Wypracowane w gminach czy mniejszych organizacjach społecznych innowacje chcemy wykorzystać na szerszą skalę. W tym celu wprowadzamy do inkubatorów akceleratory, które mają wspierać rozwój już wdrożonych pomysłów
– powiedziała wiceminister funduszy i polityki regionalnej Monika Sikora.
Innowacje społeczne nie działają w próżni. Tworzą się na styku różnych rozwiązań, przez co często przekraczają nasze horyzonty
– podkreśliła wiceminister Monika Sikora.
Konkurs „Inkubacja i akceleracja innowacji społecznych” – beneficjenci i cele
MFiPR podpisało umowy z organizacjami pozarządowymi, administracją i firmami, którzy mają wieloletnie doświadczenie w realizacji projektów na rzecz włączenia społecznego, zatrudnienia, kształcenia. Będą one wraz z partnerami pełnić rolę tzw. inkubatorów innowacji społecznych. Ich zadaniem będzie wsparcie autorów innowacji, tak aby rozwinęli skrzydła, czyli dostosowali swoje pomysły do potrzeb osób, dla których je tworzą i sprawdzili czy działają w praktyce.
Do dofinansowania w konkursie wybrano 7 projektów na łączną wartość blisko 70 mln zł. Beneficjentami konkursu są:
- Fundacja Stocznia,
- Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych,
- DGA S.A.,
- Stowarzyszenie na rzecz Spółdzielni Socjalnych,
- Sense Consulting sp. z o.o.,
- PCG Polska Sp. z o.o.,
- Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Woj. Małopolskiego.
Zgodnie z zasadami konkursu inkubatory będą działały we wszystkich obszarach wspieranych z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus (EFS+):
- włączenia społecznego (cztery inkubatory, w tym jeden skoncentrowany na wsparciu osób starszych);
- zatrudnienia, dostępności i edukacji (po jednym inkubatorze).
Działania inkubatorów pozwolą na wypracowanie ponad 230 nowych rozwiązań. Dzięki temu np. osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze będą mogły w jak największym stopniu samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu. Uczniowie i nauczyciele będą mogli korzystać z nowoczesnych i ciekawych narzędzi edukacyjnych, a instytucje rynku pracy i pracodawcy otrzymają innowacyjne rozwiązania na rzecz poprawy warunków pracy w Polsce.
Finansowane z EFS + mikro-innowacje to często prototypy rozwiązań. Aby móc je wykorzystywać szerzej potrzebują dopracowania i sprawdzenie w innych szkołach, gminach, czy u pracodawców. Dlatego podpisane umowy dotyczą także akceleracji innowacji społecznych. Zadaniem ich beneficjentów będzie nie tylko poszukiwanie nowych innowacji, ale także rozwijanie tych, które już zostały przygotowane, a które inkubatory często wspierały we wcześniejszej pracy. W ten sposób najlepiej rokujące nowatorskie pomysły będą dopracowane, rozwinięte i przygotowane do dalszego funkcjonowania jako swoiste startupy społeczne. Będzie to około 70 takich rozwiązań.
Wsparcie innowacji społecznych z PO WER
Konkurs zorganizowany jest ze środków programu Fundusze Europejskie na Rozwój Społeczny (FERS) 2021-2027. Jest kontynuacją systemu finansowania mikro-innowacji zapoczątkowanego w Programie Operacyjnym Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER), który był realizowany w poprzedniej perspektywie finansowej UE.
W PO WER ogłosiliśmy 4 konkursy na inkubatory innowacji społecznych. Na ich działalność przeznaczyliśmy w latach 2014-2020 z EFS ponad 114 mln zł. Najwięcej środków zainwestowaliśmy w obszar włączenia społecznego, w tym dostępności (59 proc.), kształcenia (29 proc.) i zatrudnienia (12 proc.).
W ten sposób sfinansowaliśmy funkcjonowanie 29 inkubatorów. Wsparły one wypracowanie ponad 1200 nowych mikro-rozwiązań różnych problemów społecznych i upowszechniły wśród innych podmiotów, które mogą je wykorzystywać w praktyce, ponad 150 z nich.
Poniżej przedstawiamy przykłady mikro-innowacji, które powstały przy wsparciu ze środków EFS inkubatorów innowacji społecznych i które miały potencjał do tego, by być szerzej stosowane:
- model tzw. wiejskich hospicjów – wsparcie opieką domową osób starszych na obszarach wiejskich, udało się dotrzeć z pomocą do niemal wszystkich województw;
- obiady terapeutyczne – połączono w nich ponad 500 samotnych osób starszych z uczestnikami warsztatów terapii zajęciowej, którzy przygotowywali i dostarczali im posiłki i nawiązywali relacje;
- pomoc dla Ośrodków Środowiskowej Opieki Psychologicznej i Psychoterapeutycznej dla Dzieci i Młodzieży, aby w sposób trwały wykorzystywały tzw. model DOM – dzięki temu wsparcie psychologiczne otrzymały rodziny dzieci chorych onkologicznie;
- wsparcie dla nowego sposobu prowadzenia lekcji dla uczniów szkół gastronomicznych na temat kuchni opartej o produkty roślinne z elementami zdrowego żywienia.