Trzeba jednak powiedzieć to wprost, że liderami są tak naprawdę miasta metropolitalne, przede wszystkim: Warszawa, Wrocław, Kraków oraz Gliwice i Katowice. Poza metropoliami wyróżniają się Rzeszów i Bielsko-Biała – mówi prof. Krzysztof Gwosdz, geograf z UJ, który kieruje grantem dotyczącym tzw. cyfrowych przedsiębiorców Przemysłu 4.0.
W naszych badaniach sprawdzamy, czy bliskość firm przemysłowych sprzyja lokalizowaniu się w ich pobliżu nowoczesnych, elastycznych firm zajmujących się informatyką, automatyką i robotyką do zastosowań przemysłowych – wyjaśnia prof. Gwosdz.
Wdrażanie koncepcji Przemysłu 4.0 w gospodarce nie jest możliwe bez istnienia ekosystemu firm współtworzących rozwiązania z zakresu informatyki, robotyki i automatyki dla odbiorców końcowych, tj. firm prowadzących zaawansowane technologicznie wytwarzanie lub przetwórstwo przemysłowe. Naukowcy zidentyfikowali w całej Polsce około 1100 firm – cyfrowych przedsiębiorców Przemysłu 4.0. Z tego grona 150 podmiotów wzięło udział w badaniu ankietowym. Naukowcy sprawdzali, jakie technologie są dostępne w kraju oraz czy i na ile w swoich łańcuchach wartości firmy korzystają z potencjalnych korzyści jakie może przynosić bliskość partnerów biznesowych.
Polscy cyfrowi przedsiębiorcy Przemysłu 4.0 najczęściej sprzedają klasyczne rozwiązania informatyczne – zazwyczaj jako wiązkę komplementarnych produktów lub technologii. Następną grupę stanowią produkty bazujące na ofercie globalnych lub krajowych dostawców systemów 3D i wirtualnej rzeczywistości oraz robotów i kobotów. Firmy przede wszystkim wdrażają własne rozwiązania programistyczne i techniczne. Mniej podmiotów pośredniczy we wdrażaniu produktów innych firm. Co szósta badana firma oferuje usługi szkoleniowe i doradcze.
Nie wszystkie przewidywania zespołu badawczego znajdują potwierdzenie w wynikach badań.
Zakładaliśmy, że będziemy mieli do czynienia przede wszystkim z relatywnie młodymi firmami, związanymi z różnego rodzaju usługami na rzecz innowacyjności w regionach. Tymczasem wiele firm ma dłuższe doświadczenie rynkowe i działalność na rzecz Przemysłu 4.0 stanowi kolejny etap ich rozwoju. Natomiast dla tego rozwoju kluczowa jest przepustowość łączy internetowych oraz dostępność wyspecjalizowanej kadry – komentuje współtworzący badanie dr Marcin Baron z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
Respondenci bowiem jako mało istotną ocenili bliskość innych firm oraz instytucji otoczenia biznesu, w szczególności instytutów badawczych czy parków technologicznych. Czy więc, w trzeciej dekadzie XXI wieku do lamusa odchodzą modne jeszcze przed kilku laty koncepcje mówiące o silnym związku innowacji z terytorium i regionalną polityką gospodarczą? Zgłębieniem odpowiedzi na to pytanie zespół zajmie się w nadchodzących miesiącach.
Mamy przypuszczenia, że cyfrowi przedsiębiorcy w swoich odpowiedziach nie docenili tego, w jakim środowisku działają. Nie bez przyczyny przecież zlokalizowali się głównie w dużych ośrodkach metropolitalnych – dodaje prof. Gwosdz.
Seria kolejnych badań powinna nie tylko dać odpowiedź, ale również zaproponować rozwiązania na przyszłość. Jeśli nie taka polityka proinnowacyjna jak do tej pory, to jaka?
Badanie zostało zrealizowane w ramach projektu badawczego Narodowego Centrum Nauki (OPUS 20) pt. „Cyfrowi przedsiębiorcy w Przemyśle 4.0. Kluczowy mechanizm nowej trajektorii regionów przemysłowych?”.
